Temat związany z uzbrojeniem Policji na przestrzeni lat jest bardzo interesujący i z pewnością warto się w niego zagłębić. Wykorzystywane przez formacje uzbrojenie w znacznym stopniu odzwierciedlało stan, w jakim znajdował się nasz kraj, tym bardziej jest to kwestia bardzo ciekawa.

Początki Policji Państwowej

Chociaż pierwsza ustawa z 24 lipca 1919 roku regulowała kwestie związane z tą formacją, nie zawierała informacji odnośnie uzbrojenia funkcjonariuszy. Temat podejmowany był jedynie w artykule 40,w którym stwierdzone zostało, że przepisy dotyczące umundurowania oraz uzbrojenia policji są określane przez Ministra Spraw Wewnętrznych, w porozumieniu z Ministrem Spraw Wojskowych.

Pierwsze rozporządzenie Ministrowie uchwalili już po niecałym roku, dlatego 2 marca 1920 roku wskazały się przepisy odnośnie uzbrojenia funkcjonariuszy policji polskiej.

Zgodnie z rozporządzeniem policjanci niżsi stopniem posiadali uzbrojenie, na które składał się karabin lub rewolwer oraz krótki pałasz. Policja konna otrzymała jeszcze szablę wzoru kawaleryjskiego z chwastem skórzanym. Najpopularniejsza była szabla polska wzór 21, zwłaszcza w wersji półszabli, która posiadała krótką głownię.

Funkcjonariusze wyżsi stopniem posiadali uzbrojenie, na które składał się rewolwer oraz pałasz noszony przy pasie. Jeśli chodzi o broń białą, najbardziej powszechne były szable polskie wzór 21 lub 22, ale także francuski wzór 1822 oraz rosyjskie wzór 1909.

Wybór konkretnych wzorów nie został określony. Ta kwestia została pozostawiona do określenia na drodze szczegółowych rozporządzeń oraz rozkazów.

Stan uzbrojenia

Należy pamiętać, że w czasach po Pierwszej Wojnie Światowej uzbrojenie nie było łatwo osiągalne. Sprawa ta dotyczyła również policji polskiej. Z tego względu cała broń noszona przez funkcjonariuszy było bardzo zróżnicowane pod względem gatunku, stanu oraz jakości wykonania.

Stan większości broni był oczywiście niezadowalający. Wiele z karabinów pochodziło z czasów wojny i było zbierane na polach walki lub odbierane od ludności cywilnej. Broń wykazywała różnego rodzaju braki, była pordzewiała oraz rozkalibrowana. Niestety zdarzało się, że broń odmawiała współpracy w chwilach krytycznych, gdy to od niej zależało życie funkcjonariusza.

Różnorodność uzbrojenia w znaczącym stopniu wpływała na funkcjonowanie formacji. Ze względu na odmienność noszonej broni palnej, bardzo trudno było dostarczyć do niej właściwe ilości odpowiedniej amunicji, nie było również wystarczającej liczby bagnetów.

Problem stanowiła również konserwacja uzbrojenia oraz znalezienie rusznikarzy, którzy posiadaliby wiedzę na temat każdej broni wykorzystywanej przez Policję Państwową. Różnorodność w wyposażeniu wpływała negatywnie także na kwestie związane ze szkoleniem nowych rekrutów.

Modernizacja uzbrojenia

Chociaż prace nad wprowadzeniem zmian nieustannie trwały, jeszcze w roku 1926 roku Policja Państwowa korzystała z aż 24 typów karabinów, w tym niemieckich, austriackich, rosyjskich, francuskich, angielskich, japońskich i włoskich. W roku 1921 rozpoczęto wycofywanie karabinów Lebel wzór 86/93 oraz Berthier wzór 07/15, a także rosyjskich Mosinów wzór 91. Na ich miejsce przydzielono angielskie karabiny Enfield, jednak, ze względu na niestandardową amunicję, nie zdały one egzaminu. Przez całe czas wykorzystywane były karabiny Mauser wzór 98, Mannlicher wzór 90 oraz 95 czy Berdan wzór 71.

Większe zmiany przyniósł dopiero przełom lat 1926-27. Wtedy też formacja była wyposażana w karabiny Mosina po renowacji w Centralnej Składnicy Broni w Warszawie oraz Fabryce Maszyn i Broni Arma we Lwowie.

Lata trzydzieste

W tym czasie do uzbrojenia policji polskiej trafiły karabiny Mannlicher wycofane z wojska. Decyzja o przejściu na ten rodzaj broni została podjęta w 1934 roku przez Ministra Spraw Wojskowych. Była to duża zmiana na lepsze, ponieważ jednostki otrzymały dużo wygodniejsze uzbrojenie, znacznie lepszej jakości.

Modernizacja broni krótkiej

Do wymiany oraz ujednolicenia krótkiej broni palnej przystąpiono w 1927 roku. Poprzez ankietę, skierowaną do komendantów wojewódzkich ustalono, że funkcjonariusze będą korzystać z siedmiostrzałowych rewolwerów Nagant kaliber 7,63 mm. Produkcja rewolwerów ruszyła finalnie w 1932c roku.